Nowoczesna psychofizjologia

Nowoczesna psychofizjologia coraz energiczniej atakuje zagadnienie lokalizacji czynności psychicznych. Przy rozwiązywaniu trudnych tych problemów napotykamy na wstępie na liczne sprzeczności. Z jednej strony wiadomo, że mózg jest całością, działającą, mimo swej złożoności anatomofizjologicznej, synergicznie. Z drugiej strony wiemy, że w mózgu znajdują się liczne narządy, których funkcje wprawdzie składają się harmonijnie w jedną całość, jednakże z których każdy ma swoje własne czynnościowe zadania.  W tej zawilej problematyce można się spodziewać niejednego wyjaśnienia od psychofizjologii w ewolucyjnym ujęciu. Najpierw starano się usunąć sprzeczność, jaka zachodzi między pojęciem hierarchii czynności nerwowych, pojęciem wynikającym z ewolucji czynności nerwowych a pojęciem tożsamości podrażnienia nerwowego na rozmaitych poziomach układu nerwowego ośrodkowego. Otóż wykazano doświadczalnie, że podrażnienia dośrodkowe, które są naprawdę izolowane tylko na obwodzie, zlewają się w ośrodkach rdzenia w jedność czynnościową. Znaczna ilość impulsów wchodzących do rdzenia, ulega stłumieniu, przefiltrowaniu, zanim dojdzie do mózgu. Segmentarne ośrodki rdzenia są więc pierwszą stacją, przekształcającą czynności nerwowe obwodowe. Tę sterującą rolę pełni, jak widzieliśmy, układ wegetatywny. Taki sam mechanizm filtrujący i kontrolujący znajduje się i na poziomie wzgórz wzrokowych. W tej podkorowej stacji sterującej również podstawową rolę odgrywa układ wegetatywny, który jest narządem uczuć protopatycznych. Najwięcej światła na ten stan rzeczy rzuca patologia. Mianowicie Head opisał niektóre ogniskowe uszkodzenia wzgórz wzrokowych, którym towarzyszyły zaburzenia afektywności protopatycznej. Na tym poziomie, jak wiemy, nie ma jeszcze osobniczych nabytków pamięciowych. Czynności osobnika regulowane są przez dziedziczną pamięć gatunkową, na mocy uczuciowości protopatycznej. Jeżeli chodzi o człowieka, to w czystej postaci spotkać to można tylko u noworodka i w najcięższych stanach niedorozwoju umysłowego. [podobne: eskulap gniezno, interlis kalisz, odczyn arthusa, triamcynolon ]