Dla celów naukowych musi nam

Dla celów naukowych musi nam wystarczyć przede wszystkim opis tego zjawiska. Bez opisu nie ma wytłumaczenia. Dla dokonania tego opisu posługiwać się możemy porównaniami. Już etymologicznie – przynajmniej w języku polskim – nasuwa się porównanie świadomości ze światłem. Tak jak bez światła nic nie widzimy, tak bez świadomości nic nie przeżywamy. Człowiek, który traci świadomość, jakby zapadł w ciemności, w ciemną noc, “czarno mu się robi przed oczyma”. Nasze życie psy- chiczne podobne jest do ekranu, na którym rozgrywają się przeżywane przez nas zjawiska. “Oglądane” przez nas sceny mogą być mocniej lub słabiej naświetlone. Światło naszej świadomości podlega bowiem różnicom i wahaniom natężenia, inten- sywności. Nie posiadamy, niestety, przedmiotowej miary, którą by można było na- tężenie świadomości zmierzyć i porównać. Zwłaszcza nie jest możliwe porównanie ilościowe mojej świadomości z twoją. Niemniej jednak w podmiotowym doświad- czeniu każdy z nas przeżywa różnice natężenia tego swoistego światła, od jego wy- syconej pełni, poprzez wszystkie coraz słabsze stopnie, aż do zupełnego jego wyga- szenia. Stan normalny, w którym światło świadomości jest wysycone, nazywamy przytomnością. Gdy natężenie siły świadomości jest słabe, mówimy o półprzytom- ności. Stan braku świadomości nazywamy nieprzytomnością. Określenia te są o tyle niewygodne, że nie podkreślają dość ostro bardzo ważnej dla nas okoliczności, czy chodzi tutaj o normalne, czy o chorobliwe wahania »r na- tężeniu świadomości. Normalnie zachodzą te zjawiska przy usypianiu. Jednakże półprzytomność lub nieprzytomność mogą pochodzić z przyczyn chorobliwych. Na oznaczenie patologicznych stanów obniżenia intensywności sensorium używa się specjalnych określeń łacińskich. Jeżeli obniżenie ilościowe świadomości jest słabego stopnia, wówczas ma zastoso- wanie termin somnolentia, po polsku s e n n ość. Terminu polskiego senność uży- wamy zresztą i dla określenia prawidłowego stanu, rozumiejąc wówczas pod tym wyrazem, że człowiekowi chce się spać. [przypisy: , pierścionek zaręczynowy, magnez i witamina b6, klimatyzacja precyzyjna ]